Przejdź do głównej zawartości

Posty

Napierw przeczytaj to:

O nauczaniu

To najprawdopodobniej jeden z najważniejszych wpisów na tym blogu, gdyż stanowi fundament wszystkich pozostałych wpisów. Z punktu widzenia nauczyciela jest kluczowy, bo charakteryzuje istotę naszej pracy. Rozkładam nauczanie na "czynniki pierwsze" i charakteryzuję z czego składa się nauczanie, eksponuję atrybuty nauczania. Ten wpis nie jest o tym, czego nauczamy, ale czym jest  czynność nauczania*. Temat trochę filozoficzny, ale o bardzo praktycznych implikacjach. Z perspektywy działania zachodzącego w relacji nauczający - uczący się mogę powiedzieć, że nauczanie jest procesem stanowionym przez trzy współwystępujące i nierozłączne składowe: treść, formę i wartość Cechę tę nazwałem "trójwymiarowością nauczania", bo sprowadza  nauczanie do trzech wymiarów (aspektów, atrybutów): 1. Treść - to,  czego  nauczamy? czyli TREŚCI NAUCZANIA 2. Forma - to, jak nauczamy? czyli METODA NAUCZANIA 3. Wartość - to, jakie jest znaczenie nauczania? czyli PERCEPCJA NA
Najnowsze posty

Uczenie się jako zdarzenie

Psychologiczny model procesu pamięciowego Atkinsona i Shiffrina (1968) ułatwia zrozumienie sekwencji zdarzeń prowadzących do zapamiętania informacji. To uproszczone spojrzenie na akt uczenia się - akt rozumiany jako pojedyncze, izolowane zdarzenie - na przestrzeni lat wielokrotnie było krytykowane, zmieniane, rozbudowywane czy nawet odrzucane przez różnych autorów. I choć dotyczy pamięci to znakomicie nadaje się do wyjaśnienia procesu uczenia się. Jest intuicyjny i mimo wszelkich kontrowersji znakomicie nadaje się do celów dydaktycznych. Jako nauczyciele, niezależnie od przedmiotu czy poziomu nauczania, powinniśmy rozumieć podstawy procesu uczenia się. W końcu to nasza praca - pracujemy nad uczeniem się. Wierzę, że zrozumienie przebiegu tego, co w rzeczywistości zachodzi w naszej sali lekcyjnej czy wykładowej, (czyli tego, co się dzieje w mózgach naszych słuchaczy) powinno pomóc nam w wyborze odpowiedniej strategii nauczania. Uczenie się jako zdarzenie Uczymy się przez całe życie.

Idealny nauczyciel

Gwoli wyjaśnienia: jeśli nauczamy jesteśmy nauczycielami. Jeśli chcemy osiągnąć doskonałość w zawodzie, to musimy określić cechy ideału, do jakiego dążymy. Istnieją rozmaite badania*, które charakteryzują "idealnego nauczyciela", i pomimo tego, że wykonane były w różnym czasie i na różnych populacjach to kilka odpowiedzi stale się powtarza. Dzisiaj o nauczycielu idealnym.

Domeny uczenia się: Umiejętności (=sprawności)

Uczenie się odbywa się w trzech nierozłącznych aspektach, nazwanych  domenami : kognitywną, afektywną i psychomotoryczną . Domena psychomotoryczna skupia się na umiejętnościach rozumianych jako sprawności manualne*, więc zakresem jej zainteresowania są świadome (stąd "psycho-"), skoordynowane ruchy ciała (stąd "-motoryczna"). Domena psychomotoryczna pozwala określić stopień zaawansowania czynności, które student wykonuje angażując aparatu ruchu. Do domeny tej należą takie umiejętności (sprawności) jak: czynności manualne jak pisanie, posługiwanie się komputerem, rysowanie figur geometrycznych, używanie mikroskopu specjalistyczne procedury takie jak pobieranie krwi, praca w warsztacie, prace archeologiczne, projektowanie domu formy ekspresji artystycznej takie jak malowanie obrazu, gra na instrumencie muzycznym czy gra aktorska  różnorodne dyscypliny sportowe, np. gimnastyka artystyczna, łyżwiarstwo figurowe Dave (1967, 1970) opisał różne poziomy zaawan

Zmiana paradygmatu dydaktyki szkoły wyższej

Wykładowca to osoba odpowiedzialna za przekazywanie wiedzy studentom - "skarbnica wiedzy", główne źródło informacji, indywidualny przewodnik, mistrz. Student podążą za mistrzem, uczy się przez naśladownictwo, zadaje pytania i otrzymuje odpowiedzi. Proces nauczania odbywa się pod egidą uniwersytetu - elitarnej instytucji stojącej na straży wiedzy. Ta romantyczna wizja pracy wykładowcy nie do końca się dziś sprawdza (eufemizm). Coś nie działa w tym systemie. Dlaczego? Otóż otaczająca nas rzeczywistość jest inna od tej historycznej, wyidealizowanej.

Efekty uczenia się: przewodnik

Efekt uczenia się to nic innego jak rzeczywisty rezultat procesu uczenia się. To nie chęci, zamiary czy intencje nauczyciela, jak definiuje się cele - lecz to, co realnie zostało osiągnięte w procesie uczenia się przez uczącego się. Efekty uczenia się można zaplanować wspólnie z osobami uczącymi się. Co więcej, różne osoby mogą chcieć osiągnąć różne efekty. Jak napisać dobre efekty uczenia się? Dzisiaj przedstawiam krótki przewodnik pomagający w stworzeniu własnych efektów uczenia się. Cechy efektów uczenia się 1. Są realistyczne Dobre efekty są osiągalne przez uczących się, czyli przystosowane do ich poziomu rozwoju. Czy da się w jednostce czasu je osiągnąć. Nauczanie w 2 tygodnie rachunku różniczkowego sześciolatków wydaje się trochę karkołomnym zadaniem, raczej nieosiągalnym w rzeczywistości.  Podobnie dodawanie do 10 na kursie dla dorosłych, mimo że z pewnością osiągalne, nie wydaje się najlepszym pomysłem. Nauczenie się biochemii w 3 tygodnie - wydaje się to raczej niere

Domena nauczania/uczenia się: Treści

Nauczanie to coś więcej niż tylko przekazywanie wiadomości , to tworzenie środowiska uczenia się. Oprócz wiedzy, w tym samym czasie kształtujemy postawy i wyrabiamy umiejętności. Pracujemy na trzech nierozerwalne domenach nauczania/uczenia się. Osobiście bardzo lubię koncept domen, bo pomaga mi zorganizować i zrozumieć rzeczywistość dydaktyczną. Pomaga w decydowaniu czego i w jaki sposób będę nauczał. Domena kognitywna -  Wiadomości.  Domena ta   skupia się na informacji i możliwości jej zapamiętywania, odtwarzania i używania. [więcej...] Domena motoryczna - Umiejętności.  Ostatnio bardziej podoba mi się termin  SPRAWNOŚCI.  Domena ta  skupia się na czynnościach motorycznych. Wszystko co można zrobić, wykonać i związane jest z zaangażowaniem układu mięśniowego. [więcej...] Domena afektywna - Postawy. Domena ta skupia się na systemie wartości i kształtowaniu osobowości. [więcej...] Czego nauczamy? Czego uczą się studenci? W rzeczywistości (przynajmniej) tych trzech rzeczy