Przejdź do głównej zawartości

O blogu

Na blogu www.dydaktyczny.blogspot.pl przedstawiam swój punkt widzenia na dydaktykę.

Wpisy przedstawiają mój prywatny pogląd na sprawy edukacyjne wynikający z codziennych obserwacji oraz chęci podzielenia się z innymi swoimi przemyśleniami czy wiadomościami zdobytymi na rozmaitych kursach dydaktycznych. Część prezentowanych poglądów może być sprzeczna z oficjalnym stanowiskiem autorytetów dydaktycznych oraz definicjami podręcznikowymi - niektore pojęcia rozumiem inaczej, inne natomiast chciałbym zweryfikować. Zachęcam do dyskusji i wymiany poglądów - pod każdym artykułem znajduje się możliwość komentowania.

Prezentuję tu w pełni autorski punkt widzenia będący kompilacją wiedzy i doświadczenia zdobytego w dwóch różnych systemach edukacyjnych: polskim i brytyjskim. Porównanie tych systemów tworzy wypadkową osobistego podejścia do dydaktyki prezentowanego na stronach tego bloga. Treść podlega ciągłym modyfikacjom, nie jest zamknięta i stwierdzona raz na zawsze. Tym niemniej istnieje kilka założeń, które stanowią podstawę mojego puntu widzenia.

Z jednej strony czuję, że piszę truizmy - z drugiej, obserwując praktykę dydaktyczną, mam nadzieję, że to co robię może okazać się przydatne.

Założenia bloga:

Najważniejszym założeniem jest skupienie uwagi na uczącym się. W przeciwieństwie do klasycznych podręczników dydaktyki, które skupiają się na osobie nauczyciela i procesie nauczania na tym blogu uznaję, że najważniejszym efektem procesu dydaktycznego jest uczenie się, a nie sztuka nauczania. Stąd propozycja zmiany określeń z punktu skupionego na nauczycielu na punkt skupiony na uczącym się (np. zamiast "cele nauczania" popieram trend używania "efektów uczenia się".)

1. Uczenie się jest procesem zachodzącym nieustannie i w efekcie prowadzącym do zmian
To nie stan, który zdobywamy siedząc nad książkami. Zapamiętywanie informacji nie jest równoznaczne z uczeniem się - to tylko jeden (niezbędny) etap procesu uczenia się.

2. Proces uczenia się zachodzi tylko i wyłącznie w mózgu uczącego się
Uczenie się jest procesem biologicznym/psychologicznym/społecznym zachodzącym w ośrodkowym układzie nerwowym osoby uczącej się.
Uczenie się jest procesem zachodzącym w ośrodkowym układzie nerwowym ucznia/studenta/kursanta.

3. Nauczanie i uczenie się to dwa procesy
Dwa tytułowe procesy czasami są zbieżne, często odrębne. Powiedzenie czegoś w sali lekcyjnej jest nauczaniem, ale najczęściej niewiele ma wspólnego z uczeniem się. Efektywne (a nie tylko efektowne!) naucznie prowadzi do uczenia się.
Nauczanie NIE MUSI prowadzić (i często nie prowadzi) do uczenia się, a uczenie się NIE MUSI być wynikiem nauczania.

4. Celem nauczania jest stworzenie zindywidualizowanego środowiska uczenia się
Uczenie się jest jest procesem personalnym, a nauczanie ma pomóc w procesie uczenia się. Za najważniejszy cel pracy nauczyciela uznaję stworzenie efektywnego środowiska uczenia się.

5. Celem pracy nauczyciela jest pomoc w przekształcaniu informacji w wiadomości, wiadomości w wiedzę, a wiedzy w mądrość.
Nauczanie często pojmowane jest jako transmitowanie informacji. Osoba wykładająca wiedzę, jako "skarbnica mądrości" i "źródło cnót wszelakich" przelewa swą mądrość na słuchaczy, którzy niczym gąbka chłoną tę wiedzę/mądrość. Uważam, że model jest przestarzały - to romantyczna wizja interakcji, która niewiele ma wspólnego z współczesnym spojrzeniem na proces nauczania/uczenia się.
Klasyczny przykład, czym NIE JEST i NIE POWINNA BYĆ szkoła.
Źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/France_in_XXI_Century._School.jpg/800px-France_in_XXI_Century._School.jpg


Żadna z przedstawionych powyżej opinii nie jest stała - człowiek zmienia się, zmienia się też spojrzenie na pewne sprawy. Liczę, że blog ten będzie żył i weryfikował zawarte w powyższym "manifeście" założenia. Zapraszam do dyskusji.

Każdą z ilustracji przygotowanych przeze mnie można używać za podaniem źródła.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Cele dydaktyczne (=Cele ogólne)

Cele dydaktyczne  określają  intencje, dążenia, generalne zamiary procesu dydaktycznego . Dodatkowo   wyjaśniają istotę  i  wskazują kierunki   dążeń  nauczających jak i uczących się. W tym wpisie skupię się na celach ogólnych (czasami: głównych) i nie należy ich mylić z celami szczegółowymi (operacyjnymi). . Cechy celów ogólnych Dobre cele ogólne powinny charakteryzować się zarówno odpowiednią treścią jak i formą. Wyznaczone przez nas cele powinny być  realne, co znaczy, że powinny być osiągalne zarówno przez uczniów jak i możliwe do realizacji przez nauczycieli. Jeśli cel jest niemożliwy do osiągnięcia, to po co go stawiać? Jeśli cel jest trywialny i zbyt łatwy do osiągnięcia, to po co go wyznaczać? Cele powinny być  konkretne , nasycone treścią i dawać uczącym się informację czego powinni oczekiwać po danych zajęciach/kursie/programie. Cel zbyt ogólny niczego nie wnosi. Cel zbyt szczegółowy niepotrzebnie zawęża pole manewru zarówno dla uczących się jak i nauczających. Nie powinn

Teorie uczenia się: Behawioryzm (Część I)

Aby w pełni zrozumieć, co jest najważniejszym celem pracy nauczyciela warto postarać odpowiedzieć sobie na pytanie czym w rzeczywistości jest proces "uczenia się". Różne grupy naukowców, z różnych punktów widzenia, opisują czym jest "uczenie się" i starają się wyjaśnić jego mechanizmy. Aby pomóc w zrozumieniu istoty uczenia się z acznę od  przyjrzenia się teorii behawiorystycznej , która wyjaśnia proces  uczenia się z  biologicznego  punktu widzenia .  Znajomość teorii behawiorystycznej jest ważna dla dydaktyków przynajmniej z dwóch powodów: jest jedną z teorii wyjaśniających biologiczne mechanizmy procesu uczenia się efektem stosowania wiedzy behawiorystycznej jest specyficzne podejście do nauczania Zachowanie się można mierzyć metodami naukowymi Zachowanie się zwierzącia (czy też często używany synonim: behawior ) jest mierzalne, gdyż można zmierzyć długość drogi przebytej przez danego osobnika, policzyć liczbę wykonanych przez niego ruchów, zmierzyć c

Dydaktyka - nauka o uczeniu się i nauczaniu

Definicja Napiszę krótko - nie istnieje jedna, uniwersalna i w pełni akceptowalna definicja dydaktyki . W zależności od punktu widzenia dydaktykę można interpretować w rozmaity sposób, na przykład tak: 1. Dydaktyka to nauka zajmująca się badaniem procesów nauczania i uczenia się oraz badaniem  zależności między nimi. Inaczej można powiedzieć, że dydaktyka zajmuje się  kształceniem  i  samokształceniem . 2. W węższym znaczeniu dydaktyka to nauka badająca relacje zachodzące między nauczającym a uczącym się zachodząca w procesie kształcenia. Na tym blogu za podstawą definicję dydaktyki przyjąłem szerszą interpretację zaproponowaną w pierwszej definicji. Cele dydaktyki 1. Zgodnie z przyjętą szerszą definicją, dydaktyka jako nauka dąży do poznania procesów nauczania oraz uczenia się . Stara się zatem: opisać oba procesy Czym jest uczenie się? Czym jest nauczanie? zdefiniować zachodzące w nich prawidłowości Co charakteryzuje proces nauczania? Kiedy zachodzi uc